Gronkowiec (łac. Staphylococcus)
Gronkowiec należy do bakterii Gram-dodatnich, układających się najczęściej w formie nieregularnych gron, kształtem przypominających winogrona. Głównym środowiskiem ich bytowania jest organizm człowieka, gdzie stanowią naturalną florę bakteryjną skóry, układu pokarmowego i oddechowego.
Gronkowce osłabiają ludzki organizm np. poprzez produkcję toksyn egzogennych w procesie hemolizy (α, β, γ, δ), a także powstania enterotoksyn (A, B, C1, C2, C3, D, E, H), które mogą doprowadzać do zatruć pokarmowych.
Bakterie te mogą infekować i osłabiać elastyczność skóry, doprowadzając do powstawania wysypek, czyraków, reakcji alergicznych, trudno gojących się ran, zakażeń mieszków włosowych lub nasilać objawy jak przy atopowym zapaleniu skóry.
Gronkowce mogą również przyczyniać się do powstania infekcji układu moczowego, kostnego i oddechowego.
Gronkowiec złocisty
Jednym z gatunków chorobotwórczych jest Staphylococcus aureus. Do zakażenia może dojść np. w szpitalach, w wyniku kontaktu z osobą zarażoną lub drogą kropelkową. Jego szczepy mają zdolność szybkiego rozmnażania się i nabywania odporności na antybiotyki. Z tego powodu szacuje się, że ok. 50% populacji Polskiej jest nosicielami tej bakterii.
Objawy gronkowca złocistego najczęściej występują u osób z osłabianą odpornością. W takim momencie układ odpornościowy nie radzi sobie z eliminacją produkowanych toksyn przez bakterie. Z tego powodu mogą wystąpić:
- czyraki (tzw. ropne zapalenie skóry), liszaje lub inne zmiany na skórze np. przybieranie czerwonej barwy, pękająca skóra itd.
- problemy z gojeniem się ran;
- jęczmień nad powieką oka;
- infekcje w obrębie błony śluzowej nosa np. nadmierny katar lub nadmiernie wysuszona śluzówka nosa, zapalenie zatok;
- zapalenie płuc;
- infekcje dróg moczowo – płciowych;
- bóle kostne;
- osłabienie funkcjonowanie układu odpornościowego;
- zapalenie mięśnia sercowego.
Gronkowiec skórny (łac. Staphylococcus epidermidis)
– jest to bakteria wchodząca w skład naturalnej flory bakteryjnej skóry. Literatura wskazuje również, że może występować w drogach moczowo – płciowych, jelitach, a także w stawach.
Gronkowiec skórny powoduje tzw. objawy oportunistyczne (są to dolegliwości, które wystąpią przy spadku odporności).
Przemnożona bakteria może dawać zapalenie: cewki moczowej, nerek, skóry, ucha środkowego, błony naczyniowej oka, kości lub szpiku kostnego.
Źródło:
- Epidemiologia wielolekoopornych szczepów Staphylococcus (więcej…);
- Gatunki koagulazododatnie rodzaju staphylococcus – taksonomia, chorobotwórczość (więcej…);
- T. Adamek-Guzik, T. Guzik, G. Czerniawska-Mysik, J. Pryjma, „Znaczenie obniżonej odporności na infekcje w patogenenezie atopowego zapalenia skóry: Rola Staphylococcus aureus.